GÜNEŞ ENERJİ SANTRALLERİ

GÜNEŞ PANELİ: Güneş pili olarak da anılır. Yenilenebilir enerji kaynakları arasında önemli yer tutan güneş enerjisi sisteminin ana ürünüdür. Silikon hücreler sayesinde güneş ışınlarını direkt olarak elektrik (doğru akım) enerjisine çevirir.

Inverter: Evirici olarak da anılır. Kısacası inverter akü veya panellerden gelen doğru akımı ( DC Volt ) şehir şebeke voltajına uygun olarak alternatif akıma ( AC Volt ) çeviren cihazdır. Bu sayede güneşten üretilen elektrik, şehir şebeke voltajına dönüştürülerek evinizdeki ve işyerinizdeki cihazların çalışması sağlanmaktadır. Solar inverterler ana başlık olarak On-Grid ve Off-Grid olarak iki gruba ayrılır.

Şarj Regülatörü: Şarj kontrol cihazı olarak da anılır. Güneş panellerinden üretilen doğru akımı regüle ederek akülere iletir. Böylece şarj regülatöründen her zaman sabit voltajda elektrik akülere giderek akünü güvenli bir şekilde şarj olmasını sağlar. Solar inverterlerin büyük çoğunluğunun içerisinde şarj regülatörü entegre olarak bulunmaktadır.

On-Grid sistem şebeke bağlantılı ve aküsüz olarak kurulan sistemlere denir. Şehir şebekesi akü gibi kullanılmaktadır. On-Grid sistemlerde iki çeşit başvuru bulunmaktadır. Öztüketim ve Mahsuplaşma. Kısacası On-Grid sistem ile fazla elektriğinizi satabilirsiniz. Off-Grid sistem; şebeke bağlantısı olmayan yerlere kurulmaktadır. Akü ile kullanılmaktadır. Daha çok dağ başında elektriğin hiç olmadığı yerler, konteyner veya prefabrik imari olmayan yerler için kullanılmaktadır.

Özet olarak güneşten gelen ışınlar paneller sayesinde DC (doğru akım) akım olarak elektrik üretir. Bu elektrik invertere ulaşır ve inverter sayesinde AC (alternatif akım) akım olarak evinizin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere cihazlara ulaşır. On-grid sistemlerde evinizin ihtiyacından fazla elektirk üretilmesi durumunda fazla enerji inverter sayesinde şebekeye verilir. Tam tersi durum söz konusu olduğunda ihtiyaç olan elektrik inverter sayesinde şebeden alınır ve evdeki cihazlara iletilir. Off-Grid sistemlerde ise ihtiyaç fazlası elektrik akülerin şarj olması için inverter sayesinde akülere iletilir. Tam tersi durum söz konusu olduğu zaman ise ihtiyaç duyulan elektrik akülerden alınır ve inverter sayesinde evdeki cihazlara iletilir.

Kurulan sistem mevcut kullanılan gücün altında olmaması durumunda elektrik faturası ödenmeyecektir.

Kurulacak olan çift yönlü sayaç üretim ve tüketim değerlerinizi kaydeder. Bu sayaç ile dağıtım şirketi değerlerinizi inceler. Sistem dahilinde cep telefonu uygulaması veya bilgisayarınızdan anlık üretim değerlerini kendiniz de inceleyebilirsiniz.

Teknik olarak sadece sistem kurulumu ortalama 3 gün. Ancak evrak ve bürokrasi işleri ile 3 ay sürmektedir.

Meskenlerde 5-6 yıl.

Sistemin ortalama 30 yıl performans ömrü vardır. 30 yıl sonra verimi büyük ölçüde düşmektedir.

Bir kullanım yerinin elektrik projesinde belirtilen kurulu gücün kullanım faktörü ile çarpılmış halini ifade eder. Meskenin elektrik projesinde belirtilen kurulu gücün, kullanma faktörüyle çarpılmasıyla hesaplanır. (0,6). Sözleşme gücü, meskende bulunan elektrikli aletleri çalıştırabilmesi için bu aletlerin toplam gücüne göre belirlenmektedir. Kısacası meskenin ihtiyacı olan ve kaldırabileceği güce göre hesaplanır.

Panelleri birbirinden ayıran en önemli özellik hücreleridir. Temel olarak İki çeşit hücre tipi bulunmaktadır. Monokristal ve Polikristal Güneş Panelleri. Monokristal Günel Panelleri: Polikristal güneş panellerine göre daha verimli çalışmaktadırlar. Özellikle kapalı havalarda ve sıcak havalarda verimi daha yüksek olmaktadır. Genellikle güneşlenme oranı az olan yerlerde daha çok avantaj sağlamaktadır. Dezavantajı ise öncelikle daha pahalı olmaları ve panelin bir kısmı kar, gölgelenme veya toz ile kaplı olması durumunda panelin üretim değeri ciddi ölçüde düşmektedir. Bütün olarak panelin sürekli temiz ve açık olması gerekmektedir. Polikristal Günel Panelleri: Monokristal güneş panellerine göre daha ucuzdur. Sıcak almayan yerlerde daha verimlidirler. Gölgelenmelerden monokristalin panellere göre daha az etkilenirler. Panelin bir kısmı kapalı olsa bile (gölgelenme, kar veya toz) güneş ışığı alan kısımları monokristal panellere göre daha verimli üretir. Dezavantajları ise Monokristal güneş panellerine göre verimi daha aşağıdadır. Kapalı havalarda verimli değillerdir. Her iki panel çeşidi de kaliteli ve aynı oranda garanti sürelerine sahiptirler. Sadece yukarıda bahsedildiği üzere kullanım yerleri ve iklim şartlarına göre en ideali seçilmelidir. Panellerde belirtilen güç, tam ışımada saatte ürettiği güç anlamına gelmektedir. Örneğin: 275W lık bir panel bir saatte 275 W elektrik üretir.

Temel olarak iki çeşit inverter tipi bulunmaktadır. On-Grid ve Off-Grid inverter. On-Grid İnverter: Şebeke bağlantısı yapılabilen ve şebeke ile entegre çalışabilen inverter Çeşitleridir. Kurulacak sistemin gücüne göre seçilmedir. Off-Grid İnverter: Şebeke bağlantısı olmayan akü ile çalışan sistemlerde kullanılan inverter çeşitleridir. Kurulacak sistem gücü ve akü parkuruna göre seçilmelidir. Hibrit İnverter: Hem on-Grid hem Off-Grid sistemler ile çalışabilen inverter çeşitleridir. İnverter seçimi sistemin gücüne, bağlanacak panel sıra sayılarına göre birden fazla durumda değişkenlik gösterebilir. Bu sebeple en ideal inverter seçimi uzman kişilerden tarafından hesaplanarak yapılmalıdır.

Uzman kişiler tarafından doğru kurulan sistem tehlike arz etmemektedir.

Isıtıcı ve soğutucu cihazlardır. Klima, elektrikli ısıtıcı, elektrikli ocak, tost makinası, su ısıtıcısı v.b.

Sağlıklı ve amacına uygun kullanım için kapalı havalarda elektrik ihtiyacının karşılanabilmesi önemlidir. Bu sebeple akü parkuru ne kadar fazla (kurulu sisteminize uygun) ise o kadar performanslı olmaktadır.

Jel akü soğuk hava, yüksek sıcaklık, darbe ve titreşim gibi dış etmenlere karşı dayanıklı olduğundan ayrıca diğer akü gruplarına kıyasla yüksek performans gösterdiğinden denizcilik ve yenilenebilir enerji kaynaklarında yoğun olarak tercih edilir. Bakım gerektirmez. Jel akünün diğer aküler karşısındaki en önemli özelliği derin deşarj imkânı olmasıdır. Derin deşarj akü tamamen deşarj olduktan sonra tekrardan şarj edildiğinde bünyesindeki kimyasal yapının hiçbir zarar görmemesi olarak nitelendirilir. Bu sebeple her şarj edişten sonra diğer akülerin aksine jel akün kullanım ömrü kısalmaz ve verimliliği de düşmez. Ayrıca kullanım kapasiteleri ve çevrim ömrü yüksektir. Örneğin: Çevrim ömrü olarak; 100 amperlik sulu akünün çevrim ömrü 100 iken jel akünün çevrim ömrü 450’dir. Kapasite olarak Kapasite olarak; 100 amperlik bir sulu akünün kullanım kapasitesi %50 iken aynı amperdeki jel akünün kullanım kapasitesi %80 seviyesine kadar artış gösterebilmektedir. Fiyatları diğer akülere göre pahalı olması dezavantajıdır ancak kullanım ömrü ve kapasitesi ile karşılaştırıldığında kullanımı oldukça faydalı olmaktadır. Off-Grid sistemlerde aküler sürekli şarj ve deşarj oldukları için dayanıklı akülere ihtiyaç duyarlar.

Bakım ihtiyacı çok azdır. En önemli bakım ihtiyacı dönem dönem panellerin üzerindeki toz ve toprakta arındırılmasıdır. Bu işlemi basit bir hortum ve fırça ile kendiniz de kolaylıkla yapabilirsiniz. Diğer bakım işlemleri uzaktan takip sistemi ile yapılabilmektedir.

Fizibilite, “yapılabilirlik”, “olabilirlik”, “uygulanabilirlik” gibi anlamlara gelmektedir. Fizibilite raporu bir proje, iş veya yatırıma başlamadan önce ekonomik, teknik ve finansal araştırmaların yapılması, bu araştırmaların sonucunda yatırımın karlı olup olmadığını ortaya koyan rapor çalışmalarıdır. Güneş enerji sistemleri için de oldukça önemlidir ve işe başlamadan yapılması gerkeken en önemli unsurdur. Bu sayede belli başlı teknik veriler ile kurulacak yerin iklim koşulları , kurulacak yerin güneşlenme ve radyasyon oranının hesaplanması, hangi ay ne kadar elektrik üreteceğinin hesaplanması, yatırımın net olarak kaç senede kendini amorti edeceği, kurulacak panellerin ve konstrüksiyonun çatıya nasıl montajlanacağına dair 3 boyutlu çizimler sistem kurulumuna başlamadan önce net bir şekilde hesaplanmaktadır. Oluşan fizibilite raporunu inceleyerek sistemin sizin için mantıklı olup olmadığını kendiniz de değerlendirebilirsiniz.

Gündüz güneş olmadığı zamanlarda çok düşük verimle de olsa elektrik üretmeye devam eder.

Evet. Şebekeye bağlı on-grid sistemlerde şebekeye göre hareket etmektedir. Dağıtım şirketi tarafından zorunlu olarak sistem bu şekilde ayarlanmaktadır. Dağıtım şirketi tarafından yapılan bakımlar için elektrik kesilmiş ise ve sizin sisteminiz kesilmezse şebekeye elektrik vereceğinden bakım yapacak olan dağıtım şirketi personeli elektrik akımına kapılabilir. Bu sebeple şebekede elektrik kesilirse sizde de kesilecektir.

Evet inverter seçimine göre her ikisi de bağlanabilir. Elektrik kesildiği an otomatik çalışabilirler

Daha fazla elektrik ihtiyacı duyulması durumunda inverter bu talebi otomatik algılar ve otomatik olarak duyulan elektrik ihtiyacını şebekeden alıp eve verebilir. Bu esnada elektriğinizde herhangi bir kesilme yaşamazsınız.

Hayır elektrikler kesilmeden inverter gerekli beslemeyi yapar.

Paneller yüksek basınçlara dayanıklıdır. Taş tarzı sert cisim atılmadığı sürece kırılmazlar. Panel kurulumu inşaat mühendisleri tarafından hesaplanmış taşıyıcı hesaplarına göre monte edilmektedir. Bu sebeple bulunan yerin rüzgar, fırtına ve kar yükleri hesaplanır. Dolayısı ile herhangi bir uçma veya yerinden sökülme olmamaktadır.

Düz çatı üzerine kurulan paneller parapet hizasını geçmediği için dışarıdan gözükmemektedir.

Düz çatılarda çatıya delik açılmamaktadır. Beşik çatılarda ise yalıtıma uygun montaj yapılmaktadır. Yalıtım bozulmamaktadır.

Düz çatılarda çatıya delik açılmamaktadır. Beşik çatılarda ise yalıtıma uygun montaj aparatları sayesinde su akıtmamaktadır.

Uzman kişiler tarafından elektrik hesabı yapılarak kurulabilmektedir.

Paneller güneş ışığı ile çalışmaktadır. Güneşlenme oranları ve güneş açısından dolayı güney bölgeleri ve sahil kentleri en verimli yerlerdir. Paneller çok sıcak havaları sevmezler. Panellerin maksimum performans için en ideal çalışma sıcaklığı 25 derecedir.

Hayır sessiz çalışırlar.

Bunun birkaç yolu bulunmaktadır. En doğrusu evinizdeki elektrikli aletlerin güçlerini bilmeniz, ayda kaç gün ve günde kaç saat hangi aletlerin çalıştırdığınızı izlemeniz ve hangi ay ne kadar elektrik tüketiminizin olduğunu bulmanızdır. Ancak bunun yerine elektrik faturanız size yol gösterici olacaktır. En doğru ve kolay tahmin yıllık elektrik tüketiminiz ile ölçülebilir. Elektrik faturanızda yazan kWh bazında yıllık tüketim miktarı sizin 1 yıl içinde harcadığınız elektrik gücününü kWh bazında gösterir. Örneğin: 10.000 kWh yıllık elektrik tüketiminiz var ise 10.000 / 12 ay= 833 kWh aylık ortlama elektrik tüketiminiz vardır. ( her ay fatura farklıdır ancak burada yıl bazında tüketim miktarını tutturmak önemlidir. Güneş enerji sistemi de her ay farklı elektrik miktarı üretecektir. ) 833 / 30 gün =27,77 kWh ortlama günlük elektrik tüketimi vardır. Türkiye’de yıllık ortalama güneşlenme saati 5,5 saattir. 27,77 / 5,5 = 5,049 kW. Sistem kayıplarını da %20 olarak ele alırsak 5.049 * 1,20 = 6,05 kWp gücünde kurulu sistem sizin yıl bazında elektrik ihtiyacınızı karşılayacaktır.

GES için uygun çatı özellikleri; Etrafında gölgeleme yapacak materyallerin olmaması, Güneye bakıyor olması, Beşik çatılarda çatının bir kısmı yetiyorsa güneye bakması, yetmiyor ise çatının bir tarafının doğuya diğer tarafının da batıya bakıyor olması. Çatının sağlam ve yük taşıyabiliyor olması (paneller m2 başına ortalama 20 kg yük bindirir) GES için uygun Panel ölçüleri 1x 1,70 m ‘dir. Kurulum ve gezinme alanları bırakıldığından her bir panel için 2 m2 lik bir alan gerekmektedir. Dolayısı ile çatınızına 10 kWp lik bir sistem kuracaksanız 320 W lık bir panel kullanılacağını varsayarsak 31 panel gereklidir. 31x 2m= 62 m2 minimum boş alan olması gereklidir.Alan ne kadar geniş olursa o kadar rahat ve verimli sistem kurulmuş olur.

10 kWp’lik bir sistem evlerde standart zamanlarda ve standart olarak kullanılan (kliman dahil) bütün cihazları çalıştırabilecek güçte bir sistemdir. (güç değerinin ne kadar saat ve hangi aletlerin aynı anda çalıştırılması gibi etkenlerde değişkenlik göstereceği unutulmamalıdır). Yıllık bazda bakıldığında ortalama (epdk tarifelerinin ortalaması alındığında) aylık 1.000 TL lik bir elektrik faturasına eş değer olmaktadır. 10 kW lık bir sistem güneş olduğu sürece bir saatte üreteceği maksimum güç anlamına gelir.

Örnek olarak linkte belirtilmiştir. Bağlı bulunduğunuz dağıtım şirketi web sitesinden bulunduğunuz illerde ek hangi evraklar isteniyor ulaşabilirsiniz. ( 10kW ‘a kadar olan lisanssız elektrik üretim tesisleri kısımlarına aranmalıdır) https://www.admelektrik.com.tr/media/downloadable_files/Yönetmelik_7_6_Kapsamındaki_Başvurular_İçin_İstenen_Belgeler_v05.pdf

Linkteki şema dan ulaşabilirsiniz. Solmart sizin adınıza bütün başvuru süreçlerini takip etmekte ve sonlandırmaktadır. https://www.baskentedas.com.tr/LisanssizUretimDocuments/10+KW+GES+Bağlantı+süreci+.pdf

Evet. Minimum 2 yıllık kira kontratı olması şartı ile ev sahibinden muvaffakatname alınarak kurulabilir.

Diğer daire sahiplerinden muvaffakatname alınarak çatılarak kurulabilir.

On-grid sistemde her başvuru için bir elektrik sayaç aboneliği istenmektedir. Sayaç aboneliği hangi eve aitse o ev kullanabilir.

Şuanki mevzuat gereği sadece çatı ve cephelere sistem kurulabilmektedir.

İskan durumunda otopark çatısı gözüküyorsa kurulabilir.

İmarlı olmak zorundadır.

Elektrik aboneliği olan, çatısı gerekli teknik şartlara uygun ve imarlı olan her ev veya iş yeri için kurulabilir.

Resmi gazeteden(linkte belirtilmiştir.) veya EPDK web sitesinden ulaşabilirsiniz. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/05/20190512-1.htm?fbclid=IwAR3vGiQuxQCZEdsjJvnul8yma0Wre-0-8xm9wsxA4SYQqUZx3ER1-NeKhtQ

Evet aboneliği olmayan meskenler başvuru yapamaz.

Sistem teknik olarak taşınabilir. Ancak mevzuat gereği bazı kısıtlamalar olabilir.

Evet. Sözlşeme gücünü aşmamak kaydı ile güç artırımı talebi ile sistem gücü artırılabilir.

GES sistemi tüketim odaklıdır. Birinci amaç tüketimi karşılamaktır. Eviniz uzun süre boş kaldığında ve ufak da olsa aylık bir tüketimi varsa fazla elektrik satılabilir.

Sistem ile yerleştirilen çift yönlü sayaç bulunmaktadır. Bu sayaç sizin ürettiğiniz ve tükettiğiniz elektrik miktarını ölçer. Aylık olarak dağıtım şirketi bu üretim / tüketim değerlerinizi kaydeder. Üretiminiz tüketiminizden fazla ise üretim miktarı kWh bazında tüketim değerinden düşülerek kalan miktar için dağıtım şirketi sizin hesabınıza fazla üretim ücreti için ödeme yapar. Tüketiminiz üretiminizden fazla ise tüketim miktarı kWh bazında üretim değerinden düşülerek kalan miktar için dağıtım şirketi size ödemeniz için fark faturası keser.

Sözleşme gücünüz kadar sistem kurabilirsiniz. Sözleşeme gücü elektrik faturanız üzerinden yer almaktadır.

Aylık mahsuplaşma sonrası üretiminiz tüketiminizden fazla ise üretim miktarı kWh bazında tüketim değerinden düşülerek kalan miktar için dağıtım şirketi sizin hesabınıza fazla üretim ücreti için size verdiği tarife fiyatı üzerinden ödeme yapar. Kısacası şuanki mevzuata göre hangi fiyattan elektriği satın alıyorsanız o fiyat üzerinden satabiliyorsunuz.